Bisdom Haarlem-Amsterdam










Op bezoek bij de paus

gepubliceerd: donderdag, 6 juni 2024

Op 4 mei jl. heeft paus Fran­cis­cus een groep pelgrims uit Am­ster­dam ont­van­gen en daarbij een korte toe­spraak gehou­den. In deze groet aan de pelgrims heeft de paus ge­spro­ken over ver­schil­lende aspecten van Am­ster­dam, dat hij “een mooie stad” noemde.

Dit najaar begint de vie­ring van het 750-jarig bestaan van de stad. We willen daarom nu al even stil­staan bij de ver­schil­lende aspecten die de paus in zijn toe­spraak heeft genoemd. De paus is ooit in Am­ster­dam geweest. Toen mgr. Jos Punt en ik in sep­tem­ber 2013 bij hem waren, ver­telde hij dat hij begin jaren zeven­tig bij de Jezuïeten aan de Hobbema­kade was geweest.

Bij­zon­dere erva­ring

Het was een mooie en bij­zon­dere erva­ring om samen met het koor ‘Digama­ris’ (wat ‘Zeedijk’ betekent) van koorle­den van de Sint-Nicolaas­basi­liek, een aantal be­stuurs­le­den van pa­ro­chies en stich­tingen en pries­ters uit Am­ster­dam bij de paus te zijn. Velen van u zullen al wel hebben gelezen dat bij die gelegen­heid de paus een tulp is aan­ge­bo­den, die de naam heeft gekregen van de laatste en­cy­cliek, ‘Fratelli tutti’ (= Allen broe­ders) geti­teld. In zijn toe­spraak stipte de paus vooral drie punten aan over Am­ster­dam: ver­bon­den­heid met de Kerk, Am­ster­dam als inter­na­tio­nale stad en de zorg voor armen en mi­gran­ten.

Verbon­den met de katho­lie­ke Kerk

De ge­schie­de­nis van Am­ster­dam is nauw verbon­den met de katho­lie­ke Kerk. Dat is eigen­lijk al zo vanaf de stich­ting van de stad. Het land waarop de eerste neder­zet­ting is gebouwd, werd door de Kerk ge­schon­ken en rond 1305 wer­den stads­rechten door de bis­schop van Utrecht verleend, die toen de heer was van dat gebied. In de opkomst en groei van Am­ster­dam speelde het Eucha­ris­tisch mirakel, dat we ieder jaar gedenken in de stille omgang, een be­lang­rijke rol. De paus verwees in zijn toe­spraak naar de Stille Omgang en de eucha­ris­ti­sche aanbid­ding in Am­ster­dam.

Inter­na­tio­nale stad

Op bezoek bij de pausAm­ster­dam is een zeer inter­na­tio­nale stad, vele natio­na­li­teiten zijn er ver­te­gen­woor­digd. Het goed sa­men­le­ven van al die culturen en volkeren is dan ook van groot belang. Broe­der­schap en soli­da­ri­teit, dat is de geest waartoe Fratelli tutti ons oproept en waar de paus in zijn toe­spraak naar verwees. Het is be­lang­rijk dat we onze eigen waar­den en over­tui­gingen kunnen beleven en tege­lijk respect hebben voor anderen en tolerant zijn tegen­over mede­mensen om dat goed en vreed­zaam sa­men­le­ven in een stad als Am­ster­dam te beleven en bevor­de­ren. We zien dat inter­na­tio­nale karakter terug in onze kerken. In ons bisdom zijn ongeveer vijfen­twin­tig katho­lie­ke mi­gran­ten­ge­meen­schappen actief, op nog meer plaatsen wor­den H. Missen in andere talen gevierd. De mi­gran­ten­ge­meen­schappen zijn levende ge­meen­schappen. Daardoor kunnen we zien en beleven dat we een we­reld­wijde Kerk zijn met mensen van alle rangen en stan­den, alle rassen en talen. Wat mooi is dat! Al die ge­meen­schappen horen tot onze dio­ce­sane kerk. Mensen met wor­tels in andere culturen komen echter niet alleen samen in hun eigen kerken en ge­meen­schappen; in bijna alle kerken van ons bisdom en bij dio­ce­sane vie­rin­gen zien we hen gelukkig ook. Het is be­lang­rijk dat we ons ervoor inzetten dat ie­der­een zich thuis kan voelen.

Armen en mi­gran­ten

De inzet voor de armen en mi­gran­ten. Dit is een ander aspect van Am­ster­dam dat de paus heeft benoemd en dat hem zeer aan het hart gaat: aan­dacht voor wie het moei­lijk heeft, in armoede leeft. De paus heeft in zijn toe­spraak ver­schil­lende ini­tia­tie­ven genoemd. Zo dacht hij aan het werk van de zusters van moe­der Teresa (de mis­sio­na­rissen van de naasten­liefde), die zich inzetten voor de armen. Voor velen die op straat leven, schul­den hebben of krap zitten, zijn de zusters en de maal­tij­den die zij geven een grote steun.

De inzet voor de armen en mi­gran­ten:
een aspect van Am­ster­dam dat de paus zeer aan het hart gaat

Dit geldt ook voor het werk van de Ge­meen­schap van Sant’ Egidio bij de Mozes-en-Aaron­kerk aan het Waterloo­plein: de Ge­meen­schap biedt vele mensen die op straat leven vriend­schap, aan­dacht en hulp. Sant’ Egidio geeft ook aan­dacht aan ouderen en mensen die alleen zijn en aan mi­gran­ten­ge­zinnen.

Ook het drugs­pas­to­raat werd door de paus uit­druk­ke­lijk genoemd. Dit pas­to­raat is oecu­me­nisch van opzet met een katho­lie­ke en een pro­tes­tantse gees­te­lijk ver­zor­ger; het helpt mensen die in de klem zitten door armoede, uitbui­ting en versla­ving, om de zin van hun leven te (her)ont­dek­ken.

Evan­ge­lische opdracht

Na­tuur­lijk kon de paus lang niet alle ini­tia­tie­ven benoemen. De andere ini­tia­tie­ven die niet benoemd kon­den wor­den (daarvoor zijn het er gelukkig te veel), zijn net zo waarde­vol! Met de paus ben ik dank­baar aan allen die zich inzetten voor mensen in de marge van onze samen­le­ving. Wat is het goed dat er mensen zijn in onze samen­le­ving die naar anderen omkijken!

Na­tuur­lijk gebeurt dat niet alleen in Am­ster­dam. Ook op vele andere plaatsen in ons bisdom zetten mensen zich in voor hun naasten in nood en proberen ze de noden die er zijn in onze samen­le­ving op te sporen en te verhelpen. Armoede is vaak verborgen, maar die is er wel: een derde van de mensen heeft moeite om rond te komen. Inzet voor caritas is heel be­lang­rijk, het is een evan­ge­lische opdracht! Dank dus aan alle mensen die zich daarvoor inzetten.

Jubileum­jaar stad en Kerk

In ok­to­ber aan­staande begint de vie­ring van het jubileum­jaar van Am­ster­dam. Dat betrekt zich op de eerste schrifte­lijke vermel­ding van de naam van de stad. Van harte wensen we de stad Am­ster­dam een mooie en gedenk­waar­dige her­den­king van deze 750 jaren toe, dat groten­deels zal samen­val­len met het Heilig Jaar, dat in de katho­lie­ke kerk wordt gevierd. Dat Heilig Jaar wordt door de paus geopend op 24 de­cem­ber aan­staande in de Sint-Pieters­basi­liek en op 29 de­cem­ber in alle bis­dom­men. En dus ook in het onze.

+ Bis­schop Johannes Hendriks

Toespraak van paus Fran­cis­cus

Dier­ba­re broe­ders en zusters,

Een harte­lijk welkom aan u, pelgrims uit Am­ster­dam: aan bis­schop mgr. Jan Hendriks, aan zijne excellentie de heer Ed Nijpels, aan de be­stuurs­le­den van de Katho­lie­ke Stich­ting ter be­vor­de­ring van Welzijns­werk van Am­ster­dam, aan de familie Russell, de rector en het koor van de basiliek van de H. Nicolaas en aan u allen.

De aan­lei­ding van uw bezoek is de 750e ver­jaar­dag van de stad Am­ster­dam, waar­van de vie­rin­gen dit jaar zullen beginnen. [è bella - Het is een mooie stad.] De wor­tels en de opkomst van de stad zijn verbon­den met het geloof en de katho­lie­ke Kerk. Een be­lang­rijk moment in die ge­schie­de­nis wordt gevormd door het eucha­ris­tisch won­der, dat in 1345 plaatsvond en nog steeds wordt her­dacht met een Stille Omgang en de aanbid­ding van het H. Sacra­ment.

Tege­lijker­tijd is Am­ster­dam een stad waar velen zich inzetten voor de armen en de mi­gran­ten, in verbin­ding met het werk van de zusters van Moeder Teresa, het drugs­pas­to­raat, met de ge­meen­schap van Sant’ Egidio en de vele andere ini­tia­tie­ven. Bovendien is Am­ster­dam een stad met vele natio­na­li­teiten, die ge­roe­pen zijn om als broe­ders en zusters samen te leven. Juist de kerken zijn plaatsen waar mensen van allerlei sociale en culturele ach­ter­gron­den samen­ko­men. Ik dank u zeer voor uw inzet daarvoor.

Ik wens u allen dat u kunt leven en werken in uw mooie stad met Gods zegen, zodat u met vreugde ge­tui­ge­nis kunt geven van het geloof en de concrete liefde voor de naaste, bezield en ge­sterkt door de eucha­ris­tie. Moge uw inzet de broe­der­schap en de soli­da­ri­teit onder de bewoners van de stad Am­ster­dam blijven ver­ster­ken.

De Maagd Maria, Moeder van alle mensen, moge u bewaren in het geloof, in de hoop en de liefde. Ik zegen u van harte en ik begeleid u met mijn beste wensen. En, alstublieft, ik vraag u om voor mij te bid­den.

+ paus Fran­cis­cus

overzicht van bijdragen:
dinsdag, 1 oktober 2024Het rozenkransgebed
donderdag, 1 augustus 2024Brood uit de hemel
donderdag, 6 juni 2024Op bezoek bij de paus
zondag, 24 maart 2024Het leven overwint de dood
zondag, 28 januari 2024Het mysterie van het kwaad
woensdag, 20 december 2023Vrede op aarde?
donderdag, 2 november 2023Wat gaan we stemmen?
donderdag, 7 september 2023In Gods naam samenkomen
donderdag, 6 juli 2023De stilte in
donderdag, 4 mei 2023Door welke geest laat je je leiden?
donderdag, 2 maart 2023Vasten?
donderdag, 19 januari 2023Verwelkomen - Nabij-zijn - Begeleiden
donderdag, 15 december 2022De stijl van Jezus
donderdag, 6 oktober 2022Vrouwen in de Kerk
donderdag, 4 augustus 2022Leren uit het verleden
donderdag, 2 juni 2022Moedig en principieel
donderdag, 7 april 2022Oog voor het wonder
maandag, 28 februari 2022Aan het begin van de veertigdagentijd
dinsdag, 25 januari 2022Bedankt!
donderdag, 23 december 2021Vrede op aarde
woensdag, 1 december 2021Advent
maandag, 1 november 2021Allerzielen
zaterdag, 28 augustus 2021Geluk
donderdag, 1 juli 2021Vrijheid
maandag, 3 mei 2021Mei - een maand voor Maria
donderdag, 1 april 2021Paasboodschap 2021
donderdag, 4 maart 2021Geïnspireerd leven in dienst van God en mensen
donderdag, 21 januari 2021Paus Franciscus nodigt ons uit...
donderdag, 17 december 2020Toch wordt het Kerstmis
donderdag, 1 oktober 2020Mijn wensen voor u in coronatijd



Bisdom Haarlem - Amsterdam • Postbus 1053 • 2001 BB  Haarlem • (023) 511 26 00 • info@bisdomhaarlem-amsterdam.nlDisclaimerDeze website is gerealiseerd door iMoose