Bisdom Haarlem-Amsterdam










Het leven overwint de dood

Voor een cultuur van het leven

gepubliceerd: zondag, 24 maart 2024

Als we het nieuws volgen, kunnen we weleens een beetje ont­moe­digd raken. Maar laten we niet ten onder gaan in de negatieve berichten, die op ons af komen. Er is ook altijd één heel mooi bericht dat alles overtreft: de Heer is verrezen!

Licht

De ver­rij­ze­nis van Jezus Christus, zijn opstaan uit de dood, is voor chris­te­nen de bron van hoop en ver­trouwen, dat het leven de dood overwint en dat onrecht, ver­nie­ti­ging en dood en al het kwade toch niet het laatste woord zullen hebben. Er is gelukkig méér dan al die narig­heid. Er is licht aan het eind van iedere tunnel. De ver­rij­ze­nis van Jezus Christus biedt een hoop­vol uit­zicht én zijn opstan­ding ten leven vraagt van ons een voort­du­rende inzet om een ‘cultuur van de dood’, van geweld en des­tructie, te bestrij­den met de vreedzame wapens van ons geloof.

Cultuur van het leven

De H. Paus Johannes Paulus II heeft in zijn en­cy­cliek Evangelium vitae (1995) de tegen­stel­ling ‘cultuur van het leven’ en ‘cultuur van de dood’ uit­ge­werkt om de wereld van onze tijd te karakte­riseren. Die pau­se­lijke uit­spra­ken zijn beroemd gewor­den. De cultuur van de dood wordt volgens deze paus ge­ken­merkt door aan­slagen op het men­se­lijk leven en de men­se­lijke waar­dig­heid: geweld, racisme, oorlog, onder­druk­king, het laten voort­be­staan van (extreme) armoede, aantas­ting van het leef­kli­maat, maar ook abortus en eutha­na­sie, eigen­lijk alles wat het leven zelf en het goed sa­men­le­ven van mensen als broe­ders en zusters bedreigt.

Res­pec­teer het men­se­lijk leven

Het leven overwint de doodIn de tijd dat deze paus zijn en­cy­cliek publi­ceerde, von­den velen die tegen­stel­ling over­dre­ven en er waren en zijn veel mensen, die van mening zijn dat abortus een recht van de moe­der is en eutha­na­sie een recht van iedere persoon en dus niet bij deze opsom­ming horen. Maar paus Johannes Paulus II en ook onze hui­dige paus Fran­cis­cus geven aan dat het respect voor het men­se­lijk leven absoluut moet zijn, in alle omstan­dig­he­den, en dat dit respect niet af­han­ke­lijk moet zijn van men­se­lijke gevoelens of omstan­dig­he­den.

Een afwe­ging

Ieder mens heeft zijn eigen redenen en motieven; mensen raken er helaas al te vaak van overtuigd dat zij­zelf een doel nastreven dat alle mid­de­len recht­vaar­digt en dat het door de paus gevraagde respect voor hen in deze situatie niet geldt. Maar het men­se­lijk leven is heilig en moet on­aan­tast­baar zijn. Zelfs als het om een erns­tige mis­da­diger gaat, ac­cep­teren we in beschaafde samen­le­vingen geen doodstraf meer; voor de bescher­ming van de samen­le­ving zijn er dan andere oplos­singen.

Stop die oorlogen

Je zou dat wel uit willen schreeuwen tegen­over de lei­ders van de volkeren, die in bloe­dige oorlogen verwikkeld zijn: Ieder men­sen­le­ven verdient respect en moet geëerbie­digd wor­den. De mens is geschapen naar Gods beeld en gelijkenis (vergl. Gen. 1), met een onster­fe­lijke ziel, een vrije wil en met een doel en een opdracht om ethisch te han­de­len. Stop toch die vre­se­lijke slachtpartijen, die oorlogen heten.

Uit­zon­de­ringen

Maar zijn hierop geen uit­zon­de­ringen? Als je iemand doodt uit medelij­den bij­voor­beeld, is dat niet heel anders? Meeleven met de situatie van anderen is heel goed en be­lang­rijk, toch moeten we soms ook weer een beetje afstand nemen om ‘het hele plaatje’ te zien. Soms wil je iemand wel heel graag hou­den, maar moet je iemand die er slecht aan toe is, loslaten en niet meer allerlei medische be­han­de­lingen toepassen. Maar als je jezelf doodt of een ander, ga je een grens over, die je niet zou moeten passeren. Objectieve waar­den en normen zijn dan heel be­lang­rijk, want het gevoel is niet alles. Soms moet je tegen je gevoel ingaan, want je gevoel wijst nu eenmaal niet altijd de goede weg, zeker niet als je triest en somber bent. Bepaalde waar­den moeten altijd blijven. Zo’n waarde is: respect voor ieder men­se­lijk leven.

Compassie

Dat wil niet zeggen dat we altijd met harde oor­de­len klaar moeten staan. Zeker in het geval van een vrouw, die kiest voor abortus, of erns­tig zieke mensen, die kiezen voor eutha­na­sie, is compassie op zijn plaats: mensen maken zo’n keuze vaak omdat ze erg opzien tegen een geboorte van het kind, dat zij dragen, of tegen het lij­den, dat hun ziekte met zich mee brengt.

Een treurige eutha­na­sie

Een bekend politicus die met zijn vrouw voor eutha­na­sie koos, had - volgens ver­schil­lende inter­views - in de jaren ervoor steeds meer geloofstwijfels gekregen en angst voor de toe­komst. Ik vind de weg van de duoeutha­na­sie die hij heeft gekozen treurig en geen goed voor­beeld. Je hebt bij twijfel en angst Gods hulp nodig om te kunnen leven met ver­trouwen en met een gelo­vi­ge over­tui­ging te han­de­len: res­pec­teer Gods gebod en kies met zijn hulp voor het leven. Bidt en ver­trouw! We kunnen dat niet zon­der Gods hulp en we moeten niet hard oor­de­len als iemand dan niet zo sterk was.

Vrede zij u

Laten we strij­den voor een cultuur van het leven: tegen de oorlog, tegen de armoede, tegen het omgaan met mensen als wegwerpproduct en vóór de eerbied voor alle men­se­lijk leven. Dat is meer nodig dan ooit. De verrezen Heer zei: “Vrede zij U” (Joh. 20,20). Dat was een wens én een opdracht. Laten we werken en leven voor vrede, voor een cultuur van het leven.

 

De Heer is verrezen! Vrede zij u! Zalig Pasen!

 

+ Bis­schop Johannes Hendriks

overzicht van bijdragen:
dinsdag, 1 oktober 2024Het rozenkransgebed
donderdag, 1 augustus 2024Brood uit de hemel
donderdag, 6 juni 2024Op bezoek bij de paus
zondag, 24 maart 2024Het leven overwint de dood
zondag, 28 januari 2024Het mysterie van het kwaad
woensdag, 20 december 2023Vrede op aarde?
donderdag, 2 november 2023Wat gaan we stemmen?
donderdag, 7 september 2023In Gods naam samenkomen
donderdag, 6 juli 2023De stilte in
donderdag, 4 mei 2023Door welke geest laat je je leiden?
donderdag, 2 maart 2023Vasten?
donderdag, 19 januari 2023Verwelkomen - Nabij-zijn - Begeleiden
donderdag, 15 december 2022De stijl van Jezus
donderdag, 6 oktober 2022Vrouwen in de Kerk
donderdag, 4 augustus 2022Leren uit het verleden
donderdag, 2 juni 2022Moedig en principieel
donderdag, 7 april 2022Oog voor het wonder
maandag, 28 februari 2022Aan het begin van de veertigdagentijd
dinsdag, 25 januari 2022Bedankt!
donderdag, 23 december 2021Vrede op aarde
woensdag, 1 december 2021Advent
maandag, 1 november 2021Allerzielen
zaterdag, 28 augustus 2021Geluk
donderdag, 1 juli 2021Vrijheid
maandag, 3 mei 2021Mei - een maand voor Maria
donderdag, 1 april 2021Paasboodschap 2021
donderdag, 4 maart 2021Geïnspireerd leven in dienst van God en mensen
donderdag, 21 januari 2021Paus Franciscus nodigt ons uit...
donderdag, 17 december 2020Toch wordt het Kerstmis
donderdag, 1 oktober 2020Mijn wensen voor u in coronatijd



Bisdom Haarlem - Amsterdam • Postbus 1053 • 2001 BB  Haarlem • (023) 511 26 00 • info@bisdomhaarlem-amsterdam.nlDisclaimerDeze website is gerealiseerd door iMoose