De meimaand is begonnen. Het is de maand van Maria en vele mensen hebben met Maria een bijzondere band. Het is al te zien aan de vele kaarsen en lichtjes die in al onze kerken bij Maria branden. Een katholieke kerk zonder beeld of afbeelding van de Moeder van God is gewoon niet denkbaar.
Mag dat wel: Mariaverering?
Maar mag dat eigenlijk wel, die Mariaverering? Is Mariaverering met een beeld van Maria bijvoorbeeld niet tegen de Tien Geboden, die zo duidelijk zeggen dat we geen beelden mogen maken van enig wezen... (vgl. Dt. 5,8)? En staat er in de tien geboden niet dat je geen afgoden mag vereren? Protestanten zeggen soms afkeurend dat wij katholieken Maria aanbidden en zij hebben er ook moeite mee dat we Maria ‘Middelares’ noemen. Zegt de Bijbel niet dat er maar één Middelaar is, Jezus Christus (1 Tim. 2, 5)?
De eerste christenen
De verheerlijking van Maria Geertgen tot Sint Jans, ca. 1490-1495
Toch hebben de eerste christenen Maria al vereerd. Zij eerden Maria als Maagd en Moeder en als ‘nieuwe Eva’. Zij eerden het graf waarin Maria had gelegen voor haar tenhemelopneming en bezochten de plaats waar Maria was opgegroeid. Ook zijn er enkele zeer oude iconen bewaard, waarvan wordt beweerd dat ze niet door mensenhanden zijn geschilderd. Zo zijn er in woord en beeld getuigen van Mariaverering in de eerste christentijd.
Bijbelse bezwaren?
En die Bijbelse bezwaren dan? Laat ik eerst zeggen dat Maria niets zonder haar Zoon doet. Zij heeft geen eigen ‘winkel’. Maar het is ook niet zo dat zij niet meetelt. Maria werd gevraagd om de moeder van God te worden en zij heeft ‘ja’ gezegd, nadat haar vragen door de engel beantwoord waren (Lc. 1,26-38). En zij is haar Zoon trouw gebleven tot onder het kruis. De bijzondere medewerking die Maria heeft gegeven aan wat Jezus haar Zoon op aarde kwam doen, wordt vooral in de evangelies volgens Lucas en Johannes tot uitdrukking gebracht. Als Jezus op het kruis zegt tot de leerling die Hij liefheeft: “Zie daar je moeder” (Joh. 19,27), wordt er geen naam genoemd, die leerling zijn wij allemaal! En dat zij voor ons blijft zorgen, wordt door Jezus uitgedrukt met de woorden: “Vrouw, zie daar je zoon”, zie daar je kind. Jezus is als onze Middelaar gezonden; een vrouw speelt daarbij een unieke rol!
Middelares?
Het gebod van de Tien Geboden om geen beelden te maken gaat over afgodenverering: “Naast Mij zult gij geen andere goden hebben”(Dt. 5,7). Het gaat niet over standbeelden, heiligenbeelden, foto’s en wat al niet. Dat zou in onze tijd met een sterke beeldcultuur trouwens best lastig worden! Maar is het geen bezwaar dan dat Maria Middelares wordt genoemd? Zeker, Jezus Christus is onze enige Middelaar. Hij heeft voor ons redding en verlossing verkregen. Dat Maria ‘Middelares’ wordt genoemd, moeten we dus zo verstaan dat het niets afdoet en niets toevoegt aan de waardigheid en het werk van Jezus Christus (vgl. Tweede Vaticaans Concilie, LumenGentium [LG] 62). Maria wordt Middelares genoemd, omdat zij ons nog steeds bijstaat met liefdevolle en moederlijke zorg, zoals Jezus haar op het kruis had gevraagd.
Moederdag
In de meimaand valt Moederdag. Dat is een beetje een commercieel gebeuren, maar wél een goede gelegenheid om even stil te staan bij alles wat onze moeders voor ons doen. Ons hele leven bewaren we de herinnering aan - hopelijk - de hartelijkheid en liefde van onze moeder. Maria is onze moeder “in de orde van de genade”, zei het Tweede Vaticaans Concilie (LG 61), wat betekent dat zij ons met haar voorspraak en liefde begeleidt. Ook in deze meimaand zullen we Maria dus op vele plaatsen in ons bisdom extra eren. De meimaand is eigenlijk één grote Moederdag!
Bedevaartplaatsen
We kennen de grotere Mariale bedevaartplaatsen in ons bisdom: Onze Lieve Vrouw ter Nood in Heiloo waar we met al onze noden bij Maria mogen komen; en de Vrouwe van alle Volkeren in Amsterdam waar we eraan worden herinnerd dat Maria een moeder is voor alle mensen, niemand uitgesloten. Daarnaast zijn er in ons bisdom onder meer de Mariakapellen in onze eigen parochies, Onze Lieve Vrouw van de Keins (Schagen), H. Maria van Hoorn, H. Maria van Haarlem en andere plaatsen en daarbuiten zijn Lourdes, Banneux, Kevelaer, Beauraing en Fatima populair. Ieder heeft zijn eigen band met Maria, vaak met een eigen dierbare bedevaartsplek.
Maar hoe dan ook, ik wens U een gezegende Meimaand. Ga eens langs bij je Moeder...
