Paus Franciscus nodigt ons uit...

De corona­cri­sis heeft mensen op zich­zelf terugge­wor­pen. Velen wor­den er een beetje somber van. Paus Fran­cis­cus heeft een aantal ini­tia­tie­ven geno­men om ons ondanks de situatie toch uit die ‘bubbel’ te halen... Hij nodigt ons uit om mee te doen.

• De bis­schop heeft van deze bood­schap ook een video gemaakt (YouTube)

Hoe kunnen we ontsnappen aan de constante stroom van coronanieuws, de drei­ging die van de
crisis­si­tua­tie uitgaat en alle zorgen van deze tijd? Door onze aan­dacht op iets anders te richten, dat zin­vol en verrijkend is en be­lang­rijker nog dan de pandemie. Paus Fran­cis­cus heeft daarom ver­schil­lende speciale jaren en dagen inge­steld en aan een be­lang­rijk thema gewijd, om onze aan­dacht te vragen voor iets anders dan corona.

De armen

Eén thema­dag is al iets ouder, maar ik noem die toch, omdat het on­der­werp onze paus zo aan het hart gaat en hij er regel­ma­tig op terug komt: al in 2016 heeft hij de Wereld­dag voor de armen inge­steld op de drieën­der­tigste zon­dag door het jaar (de zon­dag vóór het feest van Christus Koning) in de tweede helft van no­vem­ber. Al is er dus een speciale dag voor, er gaat geen week voorbij zon­der dat Fran­cis­cus aan­dacht vraagt voor situaties van armoede, ver­vol­ging, nood en onder­druk­king.

De Bijbel

Katho­lie­ken zijn niet zo sterk in hun Bijbelkennis. Dat is tenminste een verwijt dat we nogal eens te horen krijgen. Maar daar is sinds het Tweede Vati­caans Concilie (1962-1965) veel in veran­derd doordat in de eucha­ris­tie­vie­ring op zon­dag maar liefst drie gedeelten uit de Bijbel wor­den voor­ge­le­zen in een drie­ja­rige cyclus. Wie ook op week­da­gen naar de Mis gaat, krijgt dage­lijks twee wisselende lezingen te horen in een twee­ja­rige cyclus. Tussen de lezingen wordt bovendien een psalm gelezen of gezongen. Ga dus dage­lijks naar de heilige Mis en je krijgt binnen enkele jaren vrijwel de hele Bijbel als gees­te­lijk voedsel mee! Katho­lie­ken zijn dus Bijbelvaster gewor­den, maar de Bijbelse ge­schie­de­nis die vroe­ger op scholen als vak werd gegeven, zien we helaas zel­den meer. Wel zijn er gelukkig veel Bijbel­groepen en Bijbelse retraites.

Levende Woord

Sinds vorig jaar viert heel de katho­lie­ke Kerk op de derde zon­dag door het jaar - dit jaar op 24 januari - een Zondag van het Woord van God. Deze dag is dus inge­steld door paus Fran­cis­cus. Het gaat hem niet om de Bijbel als boek, de paus wil ons uit­no­di­gen om ons geloof te vernieuwen. Als we het Woord van God lezen in dezelfde Geest als waarin het is ge­schre­ven, blijft het altijd een nieuw Woord en een levend Woord en daar gaat het om: geen dode letter of een leuk verhaal, maar een kracht die onze harten en geesten omvormt, die inspireert om ons indi­vi­dua­lis­me te verlaten en te leven vanuit een liefde die ge­meen­schap zoekt, die met God en mensen verbon­den wil zijn. De bedoeling van deze dag is dus niet zozeer: Je moet de Bijbel lezen, als wel: Laat je in­spi­re­ren door het levende Woord van God. Laat het Woord van de Heer een in­spi­ra­tie­bron en een kracht wor­den in je leven! En hóór het Woord in de levende ge­meen­schap van de kerk.

Week van de een­heid

We vieren deze zon­dag van het Woord van God binnen de Week van gebed voor de een­heid van de Chris­te­nen en dat doet ons eraan denken dat we in onze liefde voor het Woord van God verbon­den zijn met alle andere chris­te­nen. De Week van de Eenheid is dan ook een goede gelegen­heid om op een week­dag of een zon­dag­mid­dag verenigd te zijn met onze pro­tes­tantse of oosterse/ Orthodoxe medechris­te­nen in een vie­ring rond het Woord van God.

Laudato Si’-jaar

Graag wil ik de andere thema’s nog kort noemen, die paus Fran­cis­cus onder onze aan­dacht heeft gebracht. Tot 24 mei is er een speciaal jaar om aan­dacht te vragen voor ons ‘gemeen­schap­pe­lijk huis’, zoals de paus de schep­ping noemt. Vijf jaar na het ver­schij­nen van de En­cy­cliek Laudato Si’ wor­den we­reld­wijd de thema’s van klimaat en milieu onder de aan­dacht gebracht vanuit het per­spec­tief van de katho­lie­ke sociale leer. In ons bisdom zijn de jon­ge­ren, caritas, Sant’ Egidio, pa­ro­chies en ikzelf hiermee bezig geweest, al waren veel ini­tia­tie­ven door de corona­pan­de­mie helaas niet haal­baar.

Het gezin

Op 19 maart - de feest­dag van Sint Jozef - begint een Jaar van het gezin die tot 26 juni 2022 zal duren. Het Jaar van het gezin mar­keert dat het vijf jaar gele­den is dat paus Fran­cis­cus een do­cu­ment heeft ge­pu­bli­ceerd over het gezin, de Apos­to­lische Exhor­ta­tie Amoris Laetitia, waarin hij allerlei voor­stel­len heeft gedaan voor een betere huwe­lijks­voor­be­rei­ding en be­ge­lei­ding van ge­zin­nen, zodat die kunnen groeien in hun roe­ping, in hun on­der­lin­ge relatie en in het opvoe­den van de kin­de­ren.

In ons bisdom willen we bij­zon­dere aan­dacht geven aan het familie- en gezins­pas­to­raat en dus aan dit Jaar van het gezin, onder meer door familie­da­gen en andere, nieuwe, ini­tia­tie­ven, waarvoor we - met de hulp van enkele fondsen waarvoor we zeer dank­baar zijn - bin­nen­kort mede­wer­kers hopen aan te stellen.

Sint Jozef

Voordat we het Jaar van het gezin beginnen, is op 8 de­cem­ber 2020 al een jaar ter ere van de heilige Jozef be­gon­nen: zijn dienst­baar­heid, zijn goede zorgen en liefde voor Maria en Jezus, waarbij hij zich­zelf en zijn carrière op het tweede plan zette en zijn vrouw en gezin voorop, zijn voor ons heel in­spi­re­rend, juist in een tijd waarin veel mensen vooral met zich­zelf bezig schijnen te zijn.

En zo komt ook dit thema weer neer op het grote punt dat de paus ons steeds maar weer voor ogen houdt: verlaat je indi­vi­dua­lis­me, laat caritas - er voor anderen zijn - in je heersen, wees dienst­baar.

+ Mgr. Johannes Hendriks