In de spannende en ook wel beangstigende tijden van het coronavirus is er veel creativiteit om elkaar nabij te zijn, te helpen en ons vertrouwen in een barmhartige God te behouden. Op deze pagina van de website bieden we een overzicht van tips, voorbeelden en verwijzingen die wellicht helpen om de zorg voor de naasten ook nu vorm te geven. Denkt u bij alles wat u doet uiteraard aan de veiligheidsmaatregelen zoals de 1½ meter afstand en gebruik voor overleg zoveel mogelijk de telefoon of online-overlegmogelijkheden.
Bidden
Volhardend gebed is nodig voor alle mensen die lijden onder het coronavirus, onder de angst ervoor en onder de isolerende maatregelen. Dat geldt niet alleen voor Nederland. Het is immers een wereldwijd probleem en miljarden mensen hebben veel minder mogelijkheden om zich ertegen te beschermen en de nodige zorg te ontvangen.
Suggesties
Steunen
Er zijn veel mensen die ziek zijn en veel mensen die lijden door de isolatiemaatregelen. Het zijn niet alleen praktische zaken die een probleem vormen, maar vaak ook het gemis aan sociale contacten. Door eenzaamheid kan de angst extra groeien.
Drie theologische opleidingen, waaronder de Tilburg School of Catholic Theology, hebben een website gemaakt voor pastoraat en corona, met bouwstenen voor het pastoraat in crisistijd en praktische handreikingen voor pastorale beroepskrachten: www.pastoraatencorona.nl/bouwstenen
Suggesties
- Houd buren of anderen die niet buiten komen in het oog en vraag of ze boodschappen nodig hebben.
- Maak een lijstje van mensen die eenzaam thuis zitten. Bel ze, stuur een kaartje, of zoek ze op om een praatje te maken door het raam.
- Steun de mensen die in de zorg werken en vraag of je kunt helpen met koken, oppassen of wassen.
- Schrijf na een sterfgeval een brief aan de familie met herinneringen die je anders bij de condoleance met de nabestaanden gedeeld zou hebben.
- Zet een telefooncirkel op. Een vaste groep mensen die elkaar op vaste tijden, bijvoorbeeld drie keer per week, bellen. Een vrijwilliger start de cirkel waarna mensen elkaar een voor een bellen. De laatste belt de vrijwilliger die hiermee weet dat iedereen bereikt is en ook eventuele hulpvragen kan oppakken. Wanneer iemand niet opneemt wordt de vrijwilliger gewaarschuwd die actie onderneemt.
- Houd families met kinderen in de gaten: redden zij het thuis met elkaar? Vraag eens of het allemaal lukt, ook met school, of dat er hulp nodig is.
Voorbeelden
- Een teken van verbondenheid van een parochiaan in de ABG-parochie in Amsterdam
- Het bestuur van de PCI en de bezoekersgroep van Haarlemmerliede en Spaarnwoude organiseren jaarlijks een kerstlunch voor ouderen. Zij bellen deze groep van ongeveer 80 mensen om hun een hart onder de riem te steken en te vragen of zij praktische hulp kunnen gebruiken.
- De locatieraad van de HH Matthias-Laurentius in Alkmaar plaatst ochtendgebeden, nieuwsbrieven en vieringen op de website. Daarnaast brengt de handwerkgroep haar paasknutsels rond en zijn mensen uitgenodigd om vooral te bellen met hun bezoeker van de bezoekersgroep als ze behoefte hebben aan een gesprek.
Migranten en migrantengemeenschappen
Het coronavirus en de economische gevolgen komen het hardst aan bij de mensen die het kwetsbaarst zijn. Dat geldt in de praktijk voor veel migranten en ook voor veel migrantengemeenschappen.
Er is grote zorg over de situatie van migranten, met name op het gebied van werk en inkomen, huisvesting, gezondheid en informatie. Dat betreft vooral degenen die niet of niet op de juiste manier geregistreerd zijn. Als werk wegvalt, is er geen inkomen, kan de huur niet betaald worden, is er vaak geen verzekering. Met name op langere termijn kan dat veel problemen geven.
De caritas heeft ism de stadsdiaken van Amsterdam veel informatie verzameld die behulpzaam kan zijn voor pastores en PCI’s die parochianen met deze problemen tegenkomen. Algemene informatie staat hieronder.
Voor nader advies kunnen pastores en PCI-bestuurders contact opnemen met:
Voedsel
De voedselbank is toegankelijk voor mensen met verblijfspapieren. Er zijn allerlei initiatieven voor aanvullende voorzieningen voor degenen die hier niet aan voldoen, vaak georganiseerd via kerken en/of het Rode Kruis.
Financiën, werk en huisvesting
Er is een algemene oproep tot coulance bij acute financiële nood van huurders, maar bij particuliere huisbazen is dat niet vanzelfsprekend. Particulieren kunnen bijstand en bijzondere bijstand vragen bij de gemeente. In Amsterdam heeft Casa Migrante ervaring met samenwerking met ‘Fair Work’, die migranten-vrijwilligers aan het opleiden zijn om mensen te helpen bij uitbuiting. Normaal gesproken hebben mensen met een Europees paspoort die vijf jaar of langer in Nederland staan ingeschreven recht op bijstand. De vraag is of de overheid bereid is om deze termijn aan te passen (in te korten).
Zorg en verzekering
Als je een huisarts hebt, is die de eerst aangewezene om te bellen bij klachten. Alle onverzekerden hebben recht op medisch noodzakelijke zorg. Huisartsen, apothekers, vroedvrouwen en ziekenhuizen kunnen de kosten verhalen bij het CAK.
Mensen die niet verzekerd zijn en wel ziek worden, kunnen hulp krijgen via de GGD.
Bij verdenking van corona altijd eerst bellen naar de eigen huisarts of naar de GGD!
Informatie over corona / covid-19 in verschillende talen:
Haarlem
- GGD-spreekuur (dinsdag- en donderdagmiddag van 14.00-15.00 uur) in de daklozenopvang (BCT), Wilhelminastraat 10.
- Spreekuur voor Ongedocumenteerden en Asielzoekers is bereikbaar via 023-5342725 of asielzoekers@stemindestad.nl
Amsterdam
Verblijf in Nederland
- IOM regelde terugkeer voor mensen die dat willen. Momenteel lijkt dat niet mogelijk omdat er niet gevlogen wordt.
- Er zijn diverse organisaties, websites en advocatenkantoren gespecialiseerd in juridische ondersteuning. Dit is veelal plaatselijk georganiseerd.
Suggesties
- Wees in elk contact attent op mogelijke problemen
- Velen krijgen informatie over corona via hun familie en vrienden. Het is goed om attent te blijven of iedereen de informatie over de Nederlandse regels kent en begrijpt.
- Geef als gemeenschappen, PCI’s en pastores suggesties en tips aan elkaar door (wat doet de gemeente?)
- Geef bij streaming van kerkdiensten ook contactinformatie over de Caritas, bijvoorbeeld door het vermelden van een telefoonnummer of e-mailadres via Facebook
- Creëer een (online) team dat kwetsbare mensen belt
- Verwijs naar de voedselbank en zo nodig naar opvang voor daklozen
- Bij Nieuwe Nederlanders is onderwijs erg belangrijk, Suggesties zijn o.a. de Luisterbieb en Nujunior, nieuws online voor de jeugd.
- Zie ook het pleidooi Colm Dekker, stadsdiaken en verantwoordelijke van Sant’ Egidio in Nederland, voor papieren voor mensen zonder status.
Migrantengemeenschappen
De migrantengemeenschappen vormen een vangnet voor veel kwetsbare mensen die niet op een andere manier geholpen worden. Het gaat daarbij om onderwijs, rechtsbijstand, onderdak, gezondheidszorg en voedsel. Migrantengemeenschappen bereiken mensen die door de officiële instanties niet bereikt worden en zijn daarom zeer waardevol. Tegelijkertijd krijgen die kerken het zelf extra zwaar omdat ze sterk afhankelijk zijn van de zondagse collecte die nu niet gehouden kan worden.
Diverse organisaties, waaronder SKIN en SOFAK zijn een noodfonds begonnen om migrantenkerken te steunen onder de titel Samen Kerk = Samen Sterk.
Exacte informatie in het Nederlands en het Engels vindt u op:
Suggesties
Helpen dichtbij
Corona levert veel praktische problemen op: er zijn veel mensen die hun werk kwijtraken en ondernemers die in de problemen komen. Hierdoor ontstaan weer nieuwe problemen als huurschulden en gebrek aan eten. Vanuit de landelijke en plaatselijke overheid worden er allerlei regelingen in het leven geroepen, maar dat is lang niet altijd voldoende.
Daarnaast zijn er veel mensen die geen officiële steun krijgen omdat ze niet de juiste papieren hebben. Dat betreft mensen zonder huis, mensen zonder verblijfsvergunning, maar ook mensen met tijdelijke vergunningen of contracten die nu niets meer hebben. Mensen zonder huis en papieren kunnen zich bovendien nauwelijks beschermen tegen het coronavirus.
De voedselbanken kampen met grote tekorten door de lege schappen in de supermarkten, terwijl er op een aantal plaatsen juist extra vraag is.
Suggesties
- Zorg dat u op de hoogte bent van de extra regelingen en verwijs mensen door naar de juiste loketten in uw gemeente.
- Schakel bestaande voorzieningen in als schuldhulpmaatje en de voedselbank
- Houd een inzameling voor de voedselbank, achterin de kerk of met een speciale actie
- Durf als Caritas in voorkomende gevallen (extra) financiële steun te geven, in de vorm van een gift of een lening. Het zijn bijzondere tijden waarin soms bijzondere hulp nodig is. Als u als PCI hiervoor niet voldoende middelen heeft, probeer dan samen te werken in regioverband en of oecumenisch verband, of overleg met de Diocesane Caritas.
- Maak uzelf (opnieuw) bekend via internet, parochieblad, briefjes in de supermarkt, facebook.
Voorbeelden
- De migrantengemeenschappen vormen een vangnet voor veel kwetsbare mensen die niet op een andere manier geholpen worden, maar hebben het zelf ook moeilijk. Er is een noodfonds gestart. Het zou mooi zijn als kerken die zich dat kunnen veroorloven, een financiële bijdrage willen storten, via bankrekeningnummer NL24 INGB 0001 0263 33 t.n.v. SOFAK, o.v.v. Noodfonds. U kunt SOFAK ook vragen aan een specifieke migrantenkerk in nood te worden gekoppeld.
- De het pastoraal team van de parochie RK Haarlem & BOAZ heeft een groep van jongeren en jonge gezinnen gekoppeld aan eenzame en hulpbehoevende parochianen. De vrijwilligers bellen, sturen kaartjes en voor een aantal ouderen verzorgen zij ook de boodschappen. Via verschillende kanalen is reclame gemaakt voor dit mooie project en hebben zowel de vrijwilligers als de hulpbehoevenden zich aangemeld.
- De jongeren van Sanctus Virgilius in de parochie van Heerhugowaard - De Noord bellen wekelijks de ouderen in het dorp. Ze brachten al een keer bloemen en alle ouderen vanaf 75 jaar kregen oranjebitter thuisbezorgd om op Koningsdag exact om 16 uur samen te kunnen proosten. Daarmee haalden ze de krant.
In Hoofddorp en Nieuw-Vennep is een speciale actie opgezet door de gezamenlijke diaconieën van de protestantse gemeente in samenwerking met de PCI’s om extra in te zamelen voor de voedselbank, wegens de afname van het aanbod en de groei van de vraag naar voedsel. Het is een ludieke actie geworden in de vorm van een ‘Voedseldropping’ verwijzend naar de voedseldropping boven Schiphol op 2 mei 1945. Zie de flyer hiernaast.- De pastores van het drugspastoraat moeten ook hun werkzaamheden aanpassen. Naast een intensiever gebruik van sociale media gaan zij langs de huizen van de mensen van wie ze weten dat ze het nog wel eens lastig kunnen hebben in deze tijden van sociale isolatie. Ze krijgen een brief met de oproep om te bellen als ze het moeilijk hebben, en waar mogelijk wordt een praatje gemaakt. Lees er meer over in dagblad Trouw:
- Landelijk platform nietalleen.nl van verschillende kerken en christelijke organisaties om lokale hulpvragers en -aanbieders bij elkaar te brengen. U kunt u ook als parochie aanmelden.
- Noodfonds via netwerk dak
geeft laagdrempelige hulp voor eerste levensbehoeften van de zeer kwetsbaren die u tegenkomt in inloophuizen, buurtpastoraat of straatpastoraat.
- De PCI en de RK Bonifatius Parochie in Almere hebben een flyeractie ondernomen om hulpvragers en helpers op te sporen. Ze hebben deze flyers op veel plaatsen opgehangen, rondgestuurd en huis aan huis rondgebracht op plaatsen waar ouderen en alleenstaanden wonen. Ze hebben daarnaast een duidelijk protocol ontwikkeld voor de vrijwilligers om de veiligheid van alle betrokkenheid zoveel mogelijk te waarborgen. De actie heeft al heel wat hulpvragen en vooral veel nieuwe vrijwilligers opgeleverd. Meer info via Selma Brooks - Boot: selboot@gmail.com
- De iPCI Zaanstreek zamelt geld in om de voedselbanken te ondersteunen en heeft een extra bloemengroet gestuurd naar de 850 gedetineerden in Justitieel Centrum Zaanstad die door corona geen activiteiten en zelfs geen kerkdiensten hebben ter afleiding. De bloemen zijn met veel dankbaarheid ontvangen.
- De Gemeenschap van Sant’ Egidio continueert haar activiteiten voor dak- en thuislozen: vriendschap in het restaurant op dinsdag en een broodpakketje op vrijdag, en het wekelijkse bezoek met soep aan mensen zonder papieren. Ook zoekt ze steeds naar creatieve manieren om de ouderen nabij te blijven die zij al jaren wekelijks bezoekt in een woonzorgcentrum in Amsterdam-Oost.
Helpen verder weg
Het coronavirus is een wereldwijd probleem en doet een beroep op de solidariteit van ieder, dichtbij en veraf. Ook als kerk kunnen en willen wij een bijdrage leveren om mensen te helpen die in veel moeilijkere omstandigheden leven door armoede, gebrek aan goede en toegankelijke gezondheidszorg en mogelijkheden om zichzelf tegen het coronavirus te beschermen.
Suggesties
- Paus Franciscus heeft bij de Pauselijke Missiewerken (Missio) een noodfonds ingesteld voor hulp aan mensen en lokale geloofsgemeenschappen die getroffen zijn door het coronavirus.
- Justice and Peace voert samen met vele Europese organisaties de actie #AlleenSamen om de EU-landen aan te sporen de vluchtelingen uit de overvolle kampen in Griekenland over te brengen naar andere plekken met betere voorzieningen en gezondheidszorg.
- Pax roept samen met 12 andere organisaties de Nederlandse regering op om 500 kinderen die zonder ouders vastzitten in vluchtelingenkampen op de Griekse eilanden te evacueren en op te nemen. Een groeiende groep van inmiddels 32 Nederlandse gemeenten heeft al toegezegd om kinderen op te vangen.
- Cordaid zet zich in veel landen in voor betere gezondheidszorg. Juist nu zijn nieuwe activiteiten gestart om kwetsbare gemeenschappen te steunen in hun strijd tegen corona.
