Summorum Pontificum
Summorum Pontificum is een motu proprio uitgegeven door paus Benedictus XVI op 7 juli 2007. De volledige titel is "Summorum Pontificum: Over het gebruik van de Romeinse ritus in de vorm die werd gebruikt vóór de liturgische hervormingen van het Tweede Vaticaans Concilie".
Dit motu proprio regelt het gebruik van de Tridentijnse Mis (ook wel de oude mis of de Latijnse Mis genoemd), die werd gebruikt vóór de liturgische hervormingen van het Tweede Vaticaans Concilie. Het was een belangrijke stap in de herwaardering en het toegankelijk maken van de oudere liturgische vorm van de Katholieke Kerk, die in de loop der jaren steeds minder werd gebruikt na de invoering van de Novus Ordo (de nieuwe Mis) na het Concilie.
Hoofdpunten
-
Vrijheid voor priesters om de oude ritus te vieren: Paus Benedictus XVI stelde met Summorum Pontificum dat elke priester de vrijheid had om de Tridentijnse Mis te vieren zonder voorafgaande toestemming van de bisschop, zolang hij zich vasthield aan de normen van de oude ritus. Dit gaf een bredere toegang tot de oude mis voor zowel priesters als gelovigen die de voorkeur gaven aan deze liturgische vorm.
-
Herstel van de Tridentijnse Mis als “extraordinary form”: Paus Benedictus stelde de Tridentijnse Mis officieel voor als de "extraordinary form" van de Romeinse ritus, terwijl de Novus Ordo de "ordinary form" werd. Dit gaf de oude ritus een formele plaats naast de nieuwe liturgische vorm, wat de mogelijkheid bood voor gelovigen en priesters om beide vormen te gebruiken.
-
Toegang tot de oude ritus voor gelovigen: Het motu proprio stond gelovigen toe om de Tridentijnse Mis te volgen als ze dat wensten. Als een parochie het verzoek had om de oude ritus te gebruiken, moest de bisschop meewerken en zorgen voor een geschikte regeling, zoals het aanwijzen van een priester die de oude ritus zou kunnen vieren.
-
Tegengaan van misverstanden: Paus Benedictus XVI benadrukte in het motu proprio dat de beslissing om de oude ritus te gebruiken niet bedoeld was als een tegenstand tegen de hervormingen van het Tweede Vaticaans Concilie, maar eerder als een manier om de rijke traditie van de Kerk te behouden. Het moest de eenheid binnen de Kerk versterken, niet verdelen.
-
Herstel van de balans: Paus Benedictus benadrukte dat het herstel van de oude ritus de katholieke traditie versterkte en de liturgische rijkdom van de Kerk verrijkte. Het was geen afwijzing van de nieuwe ritus, maar een manier om de Kerk dichter bij haar historische wortels te brengen.
Betekenis
Summorum Pontificum wordt vaak gezien als een belangrijke stap in de poging om een evenwicht te vinden tussen de verschillende liturgische tradities binnen de Katholieke Kerk. Het gaf de mogelijkheid om de oude ritus opnieuw te omarmen, terwijl het tegelijkertijd de waarde van de liturgische hervormingen van het Tweede Vaticaans Concilie erkende. Dit motu proprio zorgde voor een hernieuwde belangstelling voor de Tridentijnse Mis, vooral onder gelovigen die gehecht waren aan de oude ritus en de sfeer van de pre-conciliaire liturgie.
Het document was ook belangrijk omdat het bepaalde dat de oude ritus niet alleen door een kleine minderheid van de gelovigen werd gewaardeerd, maar dat deze ritus voor alle gelovigen een legitieme uitdrukking van het katholieke geloof was. Paus Benedictus XVI zag dit als een manier om de diversiteit binnen de liturgische praktijk te omarmen zonder afbreuk te doen aan de eenheid van de Kerk.
Opvolging
Summorum Pontificum werd later op een meer restrictieve manier aangepast door paus Franciscus in 2021 met het motu proprio "Traditionis Custodes", waarin strengere regels werden ingevoerd voor het gebruik van de oude ritus, inclusief de vereiste toestemming van de bisschop voor de viering van de Tridentijnse Mis.
Deze katholieke woordenlijst is nog in ontwikkeling.
Aan de beschrijvingen wordt nog geschaafd.
© Copyright 2025 Bisdom Haarlem-Amsterdam
