Pontificaat
Het pontificaat verwijst naar de periode van het pauselijk leiderschap van een specifieke paus, oftewel de tijd waarin een paus zijn rol uitoefent als hoofd van de Katholieke Kerk. Het woord ‘pontificaat’ komt van het Latijnse ‘pontifex’, wat ‘bruggenbouwer’ betekent. Dit verwijst naar de rol van de paus als de brug tussen God en de mensen, en als het hoofd van de kerkelijke hiërarchie.
Twee hoofdbetekenissen van "pontificaat"
-
De ambtsperiode van een paus: Het pontificaat is de tijdspanne waarin een specifieke paus het leiderschap van de Katholieke Kerk uitoefent, vanaf het moment dat hij gekozen is (via het conclaaf) tot aan zijn dood of aftreden. Bijvoorbeeld, het pontificaat van paus Johannes Paulus II duurde van 1978 tot zijn overlijden in 2005, en het pontificaat van paus Franciscus begon in 2013 en duurt tot op heden (2025).
-
Het pauselijke ambt: De term kan ook verwijzen naar de functie van de paus zelf, en niet alleen de specifieke tijdsperiode. In deze betekenis heeft het betrekking op de autoriteit en de taak van de paus als hoogste geestelijke leider van de Katholieke Kerk. Het pontificaat is dus zowel een tijdsperiode als een beschrijving van het leiderschap van de paus.
Kenmerken van het pontificaat
- Leiderschap: De paus is de hoogste autoriteit in de Katholieke Kerk en heeft de taak om de Kerk te leiden, doctrine te beschermen en te ontwikkelen, en om pastorale zorg te bieden aan de gelovigen wereldwijd.
- Geestelijke en administratieve taken: Het pontificaat omvat zowel geestelijke taken, zoals het leiden van gebedsdiensten en sacramenten, als administratieve taken, zoals het toezicht houden op de organisatie van de Kerk en de Romeinse Curie.
- Symboliek van de paus: Het pontificaat symboliseert niet alleen het leiderschap van de paus binnen de Kerk, maar ook de spirituele en morele leiding die de paus biedt aan de wereld, als opvolger van de apostel Petrus.
Een pontificaat eindigt wanneer de paus overlijdt, aftreedt (zoals paus Benedictus XVI in 2013), of om andere redenen zijn ambt verliest. Het pontificaat is dus zowel een persoonlijke als institutionele rol die door de paus wordt vervuld.
Deze katholieke woordenlijst is nog in ontwikkeling.
Aan de beschrijvingen wordt nog geschaafd.
© Copyright 2025 Bisdom Haarlem-Amsterdam
