Ordinaris

Een ordina­ris is in katho­lieke context iemand die gezag heeft over een bepaald ker­ke­lijk rechts­ge­bied (juris­dic­tie) op gewone (niet-dele­gerende) wijze. De term komt van het Latijnse ordinarius, wat "regel­ma­tig" of "behorend tot de orde" betekent.

Bete­ke­nis

Een ordina­ris is iemand die uit eigen recht (niet als plaats­ver­van­ger of af­ge­vaar­digde) bestuur­lijk of gees­te­lijk gezag uitoefent binnen de Kerk.

Voor­beel­den

1. Bis­schop
   • De meest typische ordina­ris is de dio­ce­sane bis­schop (bijv. de bis­schop van Haar­lem of Utrecht).
   • Hij heeft volle­dig gezag over zijn bisdom, zowel op spi­ri­tu­eel als juri­disch vlak.
2. Reli­gi­euze oversten
   • Bij­voor­beeld een abdijabt of provinciaal overste van een kloosterorde, als hij het gezag uitoefent over een reli­gi­euze ge­meen­schap.
3. Pau­se­lijke ordina­rissen
   • Zoals een militair or­di­na­ri­aat, dat gees­te­lij­ke zorg draagt voor mili­tai­ren, los van het gewone bisdom.
4. Vica­ris-generaal of hulp­bis­schop kan in bepaalde gevallen ook ordina­ris zijn, af­han­ke­lijk van zijn bevoegd­he­den.

On­der­scheid

• Een ordina­ris heeft eigen gezag,
• Een gedele­geerde (zoals een pries­ter met een spe­ci­fie­ke opdracht) handelt namens de ordina­ris.

Samen­ge­vat

Een ordina­ris is een gees­te­lij­ke gezags­dra­ger (meestal een bis­schop) die eigen­stan­dig juri­disch en pas­to­rale macht uitoefent binnen een bepaald deel van de Kerk.

Deze katholieke woordenlijst is nog in ontwikkeling.
Aan de beschrijvingen wordt nog geschaafd.
© Copyright 2025 Bisdom Haarlem-Amsterdam