Monitum

Een monitum (Latijn voor "waar­schu­wing") is een offi­cië­le waar­schu­wing die door de katho­lieke Kerk wordt uit­ge­vaar­digd, meestal door het Heilig Officie (nu de Di­cas­te­rie voor de Ge­loofs­leer). Het wordt gebruikt om personen, ge­schrif­ten of theo­lo­gische opvat­tingen te waar­schu­wen als deze in strijd lijken te zijn met de leer van de Kerk.

Kenmerken van een Monitum

1. Theo­lo­gische waar­schu­wing:

   • Een monitum wordt vaak gegeven aan theologen of schrijvers die proble­ma­tische opvat­tingen ver­kon­di­gen die moge­lijk afwijken van de katho­lieke leer.
   • Het monitum dient als een eerste offi­cië­le stap om dui­de­lijk te maken dat de Kerk bezwaren heeft tegen bepaalde uit­spra­ken of publi­ca­ties.

2. Niet per se een veroor­de­ling:

   • Een monitum betekent niet auto­ma­tisch dat iets ketters is, maar het geeft aan dat een bepaalde leer gevaar­lijk of mislei­dend kan zijn.
   • Soms wordt het gevolgd door een ver­dere studie of een formele veroor­de­ling als de betrok­ke­ne zijn stand­punt niet herziet.

3. Bekende voor­beel­den:

   • Pierre Teilhard de Chardin (1950): De jezuïet en filo­soof kreeg een monitum van­wege zijn evolutietheorieën, die de Kerk als proble­ma­tisch be­schouw­de.
   • Anthony de Mello (1998): Zijn boeken kregen een monitum omdat som­mi­ge van zijn spi­ri­tu­ele inzichten als onverenig­baar met het katho­lieke geloof wer­den beschouwd.

Deze katholieke woordenlijst is nog in ontwikkeling.
Aan de beschrijvingen wordt nog geschaafd.
© Copyright 2025 Bisdom Haarlem-Amsterdam