Mater et Magistra

Mater et Magistra ("Moeder en Lerares") is een pau­se­lijke en­cy­cliek van Paus Johannes XXIII, ge­pu­bli­ceerd op 15 mei 1961. De en­cy­cliek gaat over sociale recht­vaar­dig­heid, econo­mische onge­lijk­heid en de rol van de Kerk in de moderne wereld. Het is een uitbrei­ding van eer­dere sociale en­cy­clie­ken zoals Rerum Novarum (1891) en Quadragesimo Anno (1931).

Hoofd­pun­ten

1. De Kerk als gids voor sociale recht­vaar­dig­heid

   • De Kerk wordt ge­pre­sen­teerd als een moe­der en lerares die gelo­vi­gen helpt om een recht­vaar­dige samen­le­ving op te bouwen.

   • Katho­lieken wor­den aange­moe­digd om zich actief in te zetten voor sociale en econo­mische ver­be­te­ringen.

2. Welvaart en onge­lijk­heid

   • De en­cy­cliek erkent de voor­uit­gang van weten­schap en techno­lo­gie, maar waar­schuwt dat econo­mische groei niet ten koste mag gaan van men­se­lijke waar­dig­heid.

   • Onge­lijk­heid tussen rijke en arme lan­den wordt ver­oor­deeld, en de paus roept op tot meer inter­na­tio­nale soli­da­ri­teit.

3. Arbei­ders­rechten en eer­lijke lonen

   • Net als in Rerum Novarum wordt het belang van een recht­vaar­dig loon bena­drukt.

   • Werknemers hebben recht op sociale zeker­heid, eer­lijke werk­om­stan­dig­heden en deelname aan econo­mische beslis­singen.

4. Eigendom en sub­si­dia­ri­teit

   • Privébezit blijft be­lang­rijk, maar moet sociaal verant­woord wor­den gebruikt.

   • De paus bena­drukt sub­si­dia­ri­teit: de staat mag alleen ingrijpen als kleinere ge­meen­schappen (zoals ge­zin­nen of bedrijven) problemen niet zelf kunnen oplossen.

5. Ont­wik­ke­lings­hulp en globalise­ring

   • Rijke lan­den hebben de morele plicht om arme lan­den te helpen ont­wik­ke­len, maar niet op een manier die af­han­ke­lijk­heid creëert.

   • Inter­na­tio­nale samen­wer­king moet gebaseerd zijn op ge­rech­tig­heid en soli­da­ri­teit.

Gevolgen

• Mater et Magistra beïn­vloedde de christendemocra­tische poli­tiek en katho­lieke sociale bewe­gingen.

• De en­cy­cliek zorgde voor meer nadruk op inter­na­tio­nale hulp en ont­wik­ke­lingssamen­wer­king binnen de Kerk.

• De oproep tot actie leidde tot meer be­trok­ken­heid van katho­lieken bij sociale en econo­mische her­vor­mingen.

Mater et Magistra blijft een be­lang­rijke en­cy­cliek over de rol van de Kerk in sociale en econo­mische vraag­stukken, met een sterke focus op soli­da­ri­teit en recht­vaar­dig­heid.

Deze katholieke woordenlijst is nog in ontwikkeling.
Aan de beschrijvingen wordt nog geschaafd.
© Copyright 2025 Bisdom Haarlem-Amsterdam