Kruisteken

Het kruisteken is een sym­bo­li­sch gebaar in de katho­lieke (en enkele andere chris­te­lijke) tradities, waarbij gelo­vi­gen een kruis­vormige bewe­ging maken over hun lichaam terwijl ze een gebed uit­spre­ken. Het is een uitdruk­king van geloof in de Heilige Drie-een­heid (Vader, Zoon en Heilige Geest) en een her­in­ne­ring aan het kruisoffer van Jezus Christus.

Hoe maakt men het kruisteken?

1. Raak met de rechter­hand het voor­hoofd aan en zeg:
   • "In de naam van de Vader,"
2. Raak de borst aan en zeg:
   • "en de Zoon,"
3. Raak de linkersch­ou­der aan en ver­vol­gens de rechtersch­ou­der, terwijl men zegt:
   • "en de Heilige Geest. Amen."

Waar wordt het kruisteken voor gebruikt?

• Bij het begin en einde van het gebed
• Bij het betre­den van een kerk, soms met wij­wa­ter
• Als zegen over zich­zelf of anderen
• Tijdens de Mis, bij­voor­beeld bij de zegen van de pries­ter
• Bij sacra­menten, zoals doopsel, vormsel en zie­ken­zal­ving

Andere vormen van het kruisteken

• Klein kruisteken: Vaak vóór het Evan­ge­lie in de Mis, waarbij men met de duim kleine kruistekens maakt op het voor­hoofd, de lippen en het hart, terwijl men bidt: "In mijn gedachten, op mijn lippen en in mijn hart."
• Oosters-Ortho­doxe en Byzan­tijnse traditie: Men maakt het kruisteken van rechts naar links, in plaats van links naar rechts zoals in de Latijnse ritus.

Het kruisteken is dus een krach­tig en eeuwen­oud gebaar dat chris­te­nen we­reld­wijd gebruiken als teken van geloof, bescher­ming en zegen.

Deze katholieke woordenlijst is nog in ontwikkeling.
Aan de beschrijvingen wordt nog geschaafd.
© Copyright 2025 Bisdom Haarlem-Amsterdam