Inquisitie

De Inquisitie was een reeks ker­ke­lijke recht­banken die door de Katho­lieke Kerk wer­den inge­steld om ketterij te onder­zoeken, te bestrij­den en te bestraffen. Het doel was om de ortho­doxie van het chris­te­lijke geloof te be­scher­men en degenen die het "ware" geloof afweken te corri­geren of te straffen.

Soorten Inquisities:

1. De Mid­del­eeuwse Inquisitie (12e - 14e eeuw):
   Begon in de 12e eeuw als reactie op de opkomst van ketterse bewe­gingen, zoals de Albigensen (een reli­gi­euze sekte in Zuid-Frank­rijk) en de Waldenzen. De Kerk stelde inquisitoren aan om deze groepen te onder­zoeken en te veroor­de­len.

2. De Spaanse Inquisitie (1478 - 1834):
   Opgericht door de Spaanse koningen Ferdinand en Isabella, spe­ci­fiek om de joden en moslims die zich tot het chris­ten­dom bekeer­den (de zoge­naamde "conversos") te onder­zoeken, maar die ver­dacht wer­den van geheime terug­keer naar hun oude religies. De Spaanse Inquisitie is beroemd om haar wreed­heid en de grote aantallen veroor­de­lingen en executies.

3. De Portugese Inquisitie (1536 - 1821):
   Verge­lijk­baar met de Spaanse Inquisitie, gericht op de "conversos" in Portugal, maar ook tegen joden, moslims en later pro­tes­tan­ten.

4. De Romaanse of de Heilige Inquisitie (13e - 16e eeuw):
   Deze werd meer centraal geleid door de paus en was gericht op de bestrij­ding van ketterijen in heel Europa, bij­voor­beeld door het onder­zoeken van pro­tes­tantisme, hei­dendom, hekserij en andere niet-katho­lieke over­tui­gingen.

Kenmerken van de Inquisitie:

• Onder­zoek naar ketterij: Personen die ver­dacht wer­den van ketterij (afwijkende geloofs­over­tui­gingen) kon­den wor­den aangeklaagd, en het bewijs werd verzameld door inquisitoren (pries­ter­rechters).
• Gebruik van folte­ring: Soms werd folte­ring gebruikt om be­ken­te­nissen af te dwingen.
• Proces en veroor­de­ling: Gevon­den ketters kon­den wor­den geëxcommuni­ceerd, gevangen gezet, of zelfs geëxecu­teerd (vaak door brandstapels).
• De Index van Verbo­den Boeken: Boeken die als ketters of gevaar­lijk voor de kerk wer­den beschouwd, wer­den verbo­den.

Hoewel de Inquisitie bedoeld was om de zuiver­heid van het geloof te bewaren, wordt ze vaak gezien als een donkere periode in de kerkge­schie­de­nis, ge­ka­rak­te­ri­seerd door intole­ran­tie, onrecht­vaar­dig­heid en reli­gi­eus geweld.

Deze katholieke woordenlijst is nog in ontwikkeling.
Aan de beschrijvingen wordt nog geschaafd.
© Copyright 2025 Bisdom Haarlem-Amsterdam