Humani Generis

Humani Gene­ris ("Van het men­se­lijk geslacht") is een pau­se­lijke en­cy­cliek van Paus Pius XII, ge­pu­bli­ceerd op 12 au­gus­tus 1950. De en­cy­cliek behandelt theo­lo­gische en filo­so­fische stro­mingen die volgens de paus het katho­lieke geloof in gevaar brengen, zoals modernisme, rela­ti­vis­me en exis­tentialisme.

Hoofd­pun­ten

1. Waar­schu­wing tegen rela­ti­vis­me en nieuwe filo­so­fieën

   • Pius XII bekritiseert modernis­tische en exis­tentialis­tische ideeën die de objectieve waar­heid van het geloof ondermijnen.

   • Hij stelt dat men­se­lijke rede en open­ba­ring samen de waar­heid vormen en dat de Kerk de ultieme autori­teit is op theo­lo­gisch gebied.

2. Weten­schap en evolutietheorie

   • De en­cy­cliek erkent dat de evolutietheorie geen directe tegen­stel­ling vormt met het geloof, mits men erkent dat de men­se­lijke ziel door God geschapen is.

   • De paus waar­schuwt echter tegen het ma­te­ria­lis­tische darwinisme, dat de ziel als een product van na­tuur­lijke processen ziet.

3. Tegen indi­vi­dua­lis­tische Bijbelin­ter­pre­ta­tie

   • Pius XII bena­drukt dat de in­ter­pre­ta­tie van de Bijbel onder lei­ding van de Kerk moet blijven.

   • Hij waar­schuwt tegen de his­to­risch-kri­tische methode, die de Bijbel louter als men­se­lijk werk analyseert zon­der reke­ning te hou­den met god­de­lijke in­spi­ra­tie.

4. Nood­zaak van ker­ke­lijke ge­hoor­zaam­heid

   • Katho­lieken moeten zich on­der­wer­pen aan de leer van de Kerk, vooral op moreel en dog­ma­tisch gebied.

   • Hij veroor­deelt theologen die afwijken van de offi­cië­le leer of te veel experimen­te­ren met nieuwe ideeën.

Gevolgen

• Humani Gene­ris werd gezien als een reactie op nieuwe filo­so­fieën en weten­schap­pe­lijke ont­wik­ke­lingen in de 20e eeuw.

• Het opende de deur voor ver­dere dis­cus­sies over evolutie en geloof, wat later werd opgepakt door het Tweede Vati­caans Concilie.

• De en­cy­cliek ver­sterkte de autori­teit van de Kerk in theo­lo­gische debatten, vooral tegen modernis­tische stro­mingen.

Humani Gene­ris is een be­lang­rijk do­cu­ment over de relatie tussen geloof, rede en weten­schap en blijft rele­vant in dis­cus­sies over evolutie en theo­lo­gie.

Deze katholieke woordenlijst is nog in ontwikkeling.
Aan de beschrijvingen wordt nog geschaafd.
© Copyright 2025 Bisdom Haarlem-Amsterdam