Gilde

foto: Wim Koopman

Vaandelgroet in Vught

Een katho­liek gilde is een tra­di­tio­nele vereni­ging met een reli­gi­eus karakter, vaak gewijd aan een patroon­hei­lige en nauw verbon­den met de katho­lieke Kerk. Gildes ontston­den in de mid­del­eeuwen en bestaan nog steeds in som­mi­ge regio’s, vooral in Neder­land en België.

Kenmerken

• Reli­gi­euze be­trok­ken­heid: Deelname aan pro­ces­sies, missen en ker­ke­lijke feesten.
• Eerbe­toon aan een patroon­hei­lige: Veel gildes zijn toegewijd aan een heilige, zoals Sint-Sebastiaan (schutters­gil­den) of Sint-Joris.
• Broe­der­schap en traditie: Gildes bevor­de­ren on­der­lin­ge steun, discipline en respect voor tradities.
• Vaandels en rituelen: Vaandel­groet, koning­schie­ten en andere ceremoniële han­de­lin­gen.
• Gildes hou­den regel­ma­tig een teer­dag waarbij de leden samen­ko­men om hun patroon­hei­lige te eren en de on­der­lin­ge broe­der­schap te ver­ster­ken. De naam ‘teer­dag’ komt van het oude woord "teeren", wat hier betekent: samen fees­te­lijk eten en drinken (de teerspijze) op kosten van het gilde.

Katho­lieke gildes speel­den his­to­risch een rol in ge­meen­schaps­vor­ming, bescher­ming en armen­zorg en zijn vandaag vooral bekend om hun culturele en reli­gi­euze erf­goed.

Deze katholieke woordenlijst is nog in ontwikkeling.
Aan de beschrijvingen wordt nog geschaafd.
© Copyright 2025 Bisdom Haarlem-Amsterdam