Collyridianisme

Collyridianisme was een vroege chris­te­lijke sekte (waar­schijn­lijk uit de 4e eeuw) waarin Maria, de moe­der van Jezus, werd vereerd op een manier die volgens de ortho­doxe Kerk god­de­lijk of semi-god­de­lijk was - inclusief het brengen van offers aan haar, alsof ze een godin was.

Naam

• De naam komt van het Griekse woord "collyris" (κολλυρις), wat een soort klein gebak of brood­koekje is.

• Deze koekjes zou­den aan Maria zijn geofferd in een ritueel, verge­lijk­baar met hei­dense offertjes.

Bronnen

• De enige his­to­rische bron die deze groep beschrijft, is Epiphanius van Sala­mis, een kerk­va­der en bis­schop uit Cyprus.

• In zijn werk Panarion (ca. 375 n.Chr.) beschrijft hij de Collyridianen als een groep vrouwen uit Arabië die Maria aan­beden als godin, wat hij streng ver­oor­deelde.

Epiphanius zegt let­ter­lijk

“Maria wordt geëerd, maar niet aan­beden... want zij is niet God.”

Status

• Er is geen ander bewijs buiten Epiphanius voor het bestaan van deze sekte, dus historici twijfelen of het een wijdverspreide bewe­ging was of mis­schien een lokale praktijk die hij sterk afkeurde.

Waarom inte­res­sant?

• Het Collyridianisme wordt vaak aan­ge­haald in debatten over maria­ver­ering in de katho­lieke en ortho­doxe tradities.

• Het laat zien hoe vroeg de grens tussen eerbied en aanbid­ding al on­der­werp van dis­cus­sie was.

Deze katholieke woordenlijst is nog in ontwikkeling.
Aan de beschrijvingen wordt nog geschaafd.
© Copyright 2025 Bisdom Haarlem-Amsterdam