Catechist

In de Rooms-Katho­lieke Kerk is een cate­chist iemand die belast is met het onder­wij­zen en door­ge­ven van het geloof, met name aan kin­de­ren, jon­ge­ren of vol­was­se­nen die zich voor­be­rei­den op sacra­menten zoals de doop, de eerste communie, het vormsel of het katho­liek wor­den (bij­voor­beeld via het catechumenaat). Het woord komt van het Griekse katechizo, wat ‘on­der­richten’ of ‘leren door mon­de­linge over­dracht’ betekent.

Rol van een cate­chist

Een cate­chist heeft een be­lang­rijke taak in de geloofs­oplei­ding en catechese:

• Geloofson­der­richt: Ze geven les over de basis van het katho­lieke geloof, zoals de Bijbel, de cate­chis­mus, gebe­den en de bete­ke­nis van sacra­menten.
• Voor­be­rei­ding op sacra­menten: Bij­voor­beeld het klaarstomen van kin­de­ren voor hun eerste communie of vormsel, of het be­ge­lei­den van volwassen bekeer­lin­gen (cate­chu­me­nen).
• Ge­meen­schaps­vor­ming: Ze helpen gelo­vi­gen hun geloof te ver­die­pen en toe te passen in het dage­lijks leven.

Wie kan cate­chist zijn?

• Meestal is een cate­chist een leek (geen pries­ter of diaken), vaak een vrij­wil­li­ger uit de pa­ro­chie met een goede kennis van het geloof en een roe­ping om te onder­wij­zen.
• Soms zijn het ook reli­gi­euzen (zoals zusters of broe­ders) of pas­to­rale werkers met een formele oplei­ding.
• In som­mi­ge gevallen wordt een cate­chist offi­cieel door de bis­schop aan­ge­steld, vooral in gebie­den waar pries­ters schaars zijn.

Plaats in de kerk

• Pa­ro­chie: Cate­chisten werken vaak in pa­ro­chies, bij­voor­beeld bij kin­der- of jon­ge­ren­ca­te­che­se.
• Missie­ge­bie­den: In regio’s met weinig pries­ters kunnen cate­chisten een bre­dere rol hebben, zoals het lei­den van gebeds­diensten of woord- en communie­vie­ringen.
• Offi­cië­le erken­ning: Sinds 2021 heeft paus Fran­cis­cus het ambt van cate­chist offi­cieel inge­steld als een leken­bedie­ning in de Kerk, met een eigen ritus van aan­stel­ling (Ministerium Cate­chistae), wat hun belang onder­streept.

Verschil met andere rollen

• Een cate­chist is geen pries­ter (die sacra­menten zoals de Eucha­ris­tie viert) of diaken (die mag preken en dopen), maar richt zich spe­ci­fiek op onder­wijs en geloofs­ver­kon­di­ging.
• Ze wor­den soms vergeleken met een leraar, maar hun werk is meer spi­ri­tu­eel en ge­meen­schaps­ge­richt dan alleen acade­misch.

Deze katholieke woordenlijst is nog in ontwikkeling.
Aan de beschrijvingen wordt nog geschaafd.
© Copyright 2025 Bisdom Haarlem-Amsterdam