Caritas

In de katho­lieke context ver­wijst caritas naar liefde of naasten­liefde, en het is een centraal concept in de katho­lieke leer en praktijk. Het woord caritas komt van het Latijn en betekent ‘liefde’ of ‘genegen­heid’, maar in de katho­lieke theo­lo­gie heeft het een diepere bete­ke­nis die betrek­king heeft op de onzelf­zuch­tige, god­de­lijke liefde die chris­te­nen wor­den aange­moe­digd te tonen naar God en naar hun mede­mensen.

Bete­ke­nis van Caritas

1. God­de­lijke Liefde: Caritas wordt vaak beschouwd als de liefde die God zelf heeft voor de mens­heid. Het is de hoogste vorm van liefde, die niet gebaseerd is op weder­zijds voor­deel, maar op onvoor­waar­de­lijke zorg en genade. Deze liefde wordt gezien als de basis van het chris­te­lijke leven en is een van de drie theo­lo­gische deug­den (geloof, hoop en liefde), zoals be­schre­ven in de Bijbel (1 Korintiërs 13:13).

2. Naasten­liefde: Caritas wordt ook gezien als de oproep voor chris­te­nen om liefde­volle zorg en mededogen te tonen voor hun mede­mensen, vooral voor de armen, zwakken, zieken en be­hoef­ti­gen. Het is een prak­tische uitdruk­king van liefde die zich ver­taalt in concrete daden van zorg, zoals het helpen van mensen in nood, het tonen van vrien­de­lijk­heid, en het bevor­de­ren van ge­rech­tig­heid en soli­da­ri­teit.

3. Zelfopofferende Liefde: Caritas betekent dat iemand zijn eigen belang opzijzet ten gunste van het wel­zijn van anderen. Dit is de liefde die Jezus Christus ons leert, bij­voor­beeld door zijn offer aan het kruis voor de zon­den van de wereld. Het gaat erom de ander te lief­heb­ben zoals Christus ons heeft liefgehad (Johannes 15:12-13).
4. Deugd van Liefde: Caritas is niet alleen een gevoel, maar een deugd die wordt beoefend. Het is een actieve keuze om liefde te geven, zelfs wanneer het moei­lijk is of wanneer het geen directe voor­de­len oplevert. Het gaat om het streven om altijd het goede voor de ander te willen, en dat kan op veel ver­schil­lende manieren tot uiting komen, van simpele vrien­de­lijk­heid tot het ver­zet­ten van onrecht.

Caritas in de Katho­lieke Kerk

In de katho­lieke kerk wordt caritas niet alleen gezien als een per­soon­lijke deugd, maar ook als een sociale opdracht. De kerk moe­digt gelo­vi­gen aan om actief betrokken te zijn bij het dienen van anderen en om maat­schap­pe­lijke recht­vaar­dig­heid te bevor­de­ren. Caritas is de naam van vele ker­ke­lijke en maat­schap­pe­lijke ini­tia­tie­ven en organi­sa­ties die zich richten op het verlenen van hulp aan de armen en het bevor­de­ren van het wel­zijn van de samen­le­ving.

Een be­lang­rijk aspect hier­van is Caritas Inter­na­tio­nalis, een we­reld­wijde organi­sa­tie die werkt aan het bestrij­den van armoede, het verlenen van nood­hulp en het bevor­de­ren van sociale recht­vaar­dig­heid in de hele wereld. Het net­werk van Caritas is aanwe­zig in bijna elk land, en het richt zich op huma­ni­taire hulp, ont­wik­ke­ling, en het bevor­de­ren van de rechten van mensen in nood.

Voor­beel­den van Caritas

• Hulp aan de armen en be­hoef­ti­gen: Het onder­steunen van de min­der­bedeel­den, bij­voor­beeld door voedsel­banken, zieken­hui­zen, opvang­hui­zen en andere sociale diensten.
• Zorg voor zieken en ge­han­di­capten: Het bie­den van medische zorg, onderdak en be­ge­lei­ding voor de zieken, ouderen en mensen met een handicap.
• Opkomen voor sociale recht­vaar­dig­heid: Het bevor­de­ren van eer­lijk­heid, recht­vaar­dig­heid en soli­da­ri­teit in de samen­le­ving, en het pleiten voor de rechten van vluch­te­lingen, min­der­he­den en andere kwets­ba­re groepen.
• Bezoek aan ge­van­ge­nen en zieken: Het tonen van zorg en mededogen door het bezoeken van mensen die lij­den, gevangen zitten of geïso­leerd zijn.

Theo­lo­gische Grond­slagen van Caritas

• Jezus' Gebo­den: Jezus bena­drukte in het Nieuwe Testa­ment de twee grootste gebo­den: "Gij zult de Heer, uw God, lief­heb­ben met geheel uw hart, geheel uw ziel, en geheel uw verstand" en "Gij zult uw naaste lief­heb­ben als uzelf" (Mattheüs 22:37-39). Deze twee gebo­den vormen de kern van caritas: liefde voor God en liefde voor de mede­mens.
• De Brief van Paulus aan de Korintiërs: In 1 Korintiërs 13 wordt caritas (liefde) ge­pre­sen­teerd als de grootste deugd, die alle andere deug­den overstijgt. Het wordt daar be­schre­ven als gedul­dig, vrien­de­lijk, niet jaloers, niet trots, en niet egocentrisch.

Deze katholieke woordenlijst is nog in ontwikkeling.
Aan de beschrijvingen wordt nog geschaafd.
© Copyright 2025 Bisdom Haarlem-Amsterdam