Begijn

Een begijn is een vrouw die behoort tot een begijnhof, een reli­gi­euze ge­meen­schap die ontstond in de mid­del­eeuwen. Begijnen waren geen nonnen, maar vrouwen die zich toeleg­den op een vroom leven binnen een bepaalde structuur, zon­der een offi­cieel kloostergeloft te maken. Ze leg­den wel een gelofte van kuis­heid af en leef­den volgens reli­gi­euze regels, maar bleven in veel gevallen sociaal onaf­han­ke­lijk en mochten werken om in hun eigen on­der­houd te voor­zien.

Kenmerken

• Leven in ge­meen­schappen: Begijnen woon­den vaak in een begijnhof, een af­ge­slo­ten terrein met huizen en een kapel. De begijnhoven waren meestal goed onder­hou­den en vormen te­gen­woor­dig vaak een his­to­risch erf­goed.

• Geen kloostergeloften: In tegen­stel­ling tot nonnen leg­den begijnen geen per­ma­nente kloostergeloften af, zoals armoede of ge­hoor­zaam­heid. Ze waren vrij om hun eigen levens­wij­ze te bepalen, maar leef­den wel volgens een spi­ri­tu­ele toe­wij­ding.

• Werk en eigen inkomen: Begijnen kon­den werken en in hun eigen on­der­houd voor­zien, bij­voor­beeld als onder­wij­zeres, verpleegster of ambachtsvrouw. Ze had­den een zekere mate van onaf­han­ke­lijk­heid, wat hen on­der­scheidde van reguliere nonnen.

• Reli­gi­euze toe­wij­ding: Ze voer­den reli­gi­euze taken uit, zoals gebed, goede werken en pas­to­rale zorg, en kwamen regel­ma­tig samen voor gees­te­lij­ke oefe­ningen.

Begijnen wer­den vaak geas­so­ci­eerd met vrouwen­be­we­gingen en vrouwe­lijke reli­gi­euze autonomie. Veel ste­den, vooral in de Lage Landen (zoals Brugge, Antwerpen, Gent en Am­ster­dam), had­den begijnhoven die nu vaak als werel­derf­goed wor­den bewaard.

Deze katholieke woordenlijst is nog in ontwikkeling.
Aan de beschrijvingen wordt nog geschaafd.
© Copyright 2025 Bisdom Haarlem-Amsterdam