1 oktober 2005 t/m 26 maart 2006
Pelgrimsschatten Byzantium - Jeruzalem 		22 september 2005
Vanaf 1 oktober 2005 presenteert de Hermitage Amsterdam een zeer bijzonder deel van de rijke collectie van de Hermitage in Sint-Petersburg. De vierde tentoonstelling in de Hermitage toont bijna 200 unieke kunstwerken, het merendeel door pelgrims als souvenir ooit meegenomen uit het Heilige Land. Bijzondere en zeer zeldzame reliekhouders, ragfijn bewerkte houten kruizen, unieke iconen en prachtige christelijke voorstellingen op parelmoer schelpen. Ze illustreren de orthodoxe traditie van de pelgrimages naar het Heilige Land, vanaf de 4de eeuw tot aan het begin van de 20ste eeuw.

Illustraties: Hermitage Amsterdam

Elf eeuwen lang, tussen het eind van de 4de eeuw en 1453, was het Byzantijnse rijk het centrum van de wereld én een brug tussen Oost en West. Het rijk absorbeerde het beste van andere en eerdere culturen en vormde zo een unieke cultuur die zijn weerga niet kende. De stuwende kracht achter de Byzantijnse cultuur was het christendom. De Romeinse keizer Constantijn speelde hierbij een belangrijke rol. Vanaf 313 n. Chr. mochten christenen in zijn rijk hun geloof vrijelijk praktiseren en in 330 maakte hij Constantinopel tot de nieuwe hoofdstad van het Romeinse Rijk, ook wel ‘Nova Roma’ genoemd. In diezelfde tijd vond zijn moeder Helena het ‘Ware Kruis’ waaraan Jezus Christus gestorven was op de berg Golgotha. Zij werd gezien als de eerste pelgrim naar Jeruzalem.

De tentoonstelling toont bijzondere voorwerpen die als pelgrimssouvenirs gekenmerkt kunnen worden. De hausse van pelgrimages naar het Heilige Land ontstond aan het einde van de 4de eeuw. Pelgrimages werden vooral ondernomen naar de heilige plaatsen waar het leven en lijden van Jezus, Maria en de apostelen zich had afgespeeld. Als aandenken aan hun indrukwekkende ervaringen wilden pelgrims iets meenemen naar huis; grote prestigieuze geschenken, maar ook kleine voorwerpen voor privé-gebruik. Ook in latere eeuwen toen het Heilige Land onder islamitische heerschappij stond, bleven pelgrims komen. In de latere pelgrimssouvenirs zien we dan ook een vermenging van christelijke met islamitische iconografie. De smeltkroes van culturen leverde een bijzondere complexe vormentaal op. De Russische orthodoxe tsaren waren fervente verzamelaars van deze pelgrimsschatten.

Voor deze tentoonstelling leent de Hermitage in Sint-Petersburg zijn zeldzaamste reliekhouders en iconen uit aan de Hermitage Amsterdam, waaronder relieken met fragmenten van het Ware Kruis en persoonlijke geschenken aan de tsaren.

Pelgrimsschatten: Byzantium-Jeruzalem
Hermitage Amsterdam
Herengracht 14 Amsterdam
zaterdag 1 oktober 2005 - 26 maart 2006
Dagelijks geopend van 10.00-17.00 uur

Persdienst Bisdom Haarlem / Wim Peeters Print artikel

Voor het laatst gewijzigd: